Barwnik E132 – Co to jest i czy jest szkodliwy?

E132, znany również jako indygotyna, to syntetyczny barwnik spożywczy, który nadaje żywności intensywny, niebieski kolor. Jest szeroko stosowany w przemyśle spożywczym i kosmetycznym, a także w produkcji leków. W artykule wyjaśnimy, czym dokładnie jest E132, gdzie można go znaleźć i jakie są potencjalne skutki jego spożycia.


Czym jest barwnik E132?

Indygotyna to syntetyczny związek chemiczny pozyskiwany z procesu przemysłowego. W naturalnej formie podobny pigment można znaleźć w roślinach, takich jak indygowiec, jednak w przemyśle spożywczym stosuje się wersję syntetyczną.

E132 jest rozpuszczalny w wodzie, a jego zastosowanie jest regulowane przez odpowiednie przepisy prawne w wielu krajach, w tym przez Unię Europejską i FDA w Stanach Zjednoczonych. Barwnik ten charakteryzuje się stabilnością w różnych warunkach, dzięki czemu znajduje zastosowanie w produktach o długim terminie przydatności.


Gdzie można znaleźć indygotynę?

E132 jest szeroko stosowany w:

  • napojach – gazowanych i izotonicznych, które wymagają intensywnego, niebieskiego odcienia,
  • słodyczach – żelkach, lizakach, gumach do żucia,
  • lodach – szczególnie tych o egzotycznych smakach,
  • tabletkach i kapsułkach – jako barwnik powłok farmaceutycznych,
  • kosmetykach – w szamponach, mydłach czy produktach do makijażu.

Warto zwrócić uwagę, że E132 często występuje w połączeniu z innymi barwnikami, co pozwala uzyskać złożone kolory, np. fioletowy lub zielony.


Czy barwnik E132 jest szkodliwy?

Zasadniczo E132 jest uznawany za bezpieczny do spożycia w dopuszczalnych ilościach określonych przez normy prawne. Jednakże istnieją pewne kwestie, które mogą budzić obawy:

1. Alergie i nadwrażliwość

Niektóre osoby mogą być nadwrażliwe na sztuczne barwniki, w tym E132. Objawy obejmują reakcje skórne, pokrzywkę, a w rzadkich przypadkach objawy ze strony układu oddechowego.

2. Problemy z układem trawiennym

W dużych dawkach barwnik ten może powodować problemy żołądkowo-jelitowe, takie jak bóle brzucha czy biegunka.

3. Potencjalne działanie kancerogenne

Badania dotyczące długoterminowego spożycia E132 u zwierząt wykazały pewne kontrowersje związane z ryzykiem rozwoju nowotworów, jednak dostępne dane są niewystarczające, aby jednoznacznie potwierdzić to ryzyko u ludzi.

4. Ryzyko nadpobudliwości u dzieci

Niektóre badania sugerują, że barwniki spożywcze, w tym E132, mogą przyczyniać się do nadpobudliwości u dzieci. Dotyczy to jednak głównie sytuacji, gdy barwnik występuje w dużych ilościach lub w połączeniu z innymi dodatkami.


Normy i regulacje prawne

Dopuszczalne dzienne spożycie (ADI) dla indygotyny wynosi do 5 mg/kg masy ciała. Regulacje prawne w Unii Europejskiej wymagają, aby stosowanie E132 było dokładnie oznaczone na etykietach produktów spożywczych. Dzięki temu konsumenci mogą świadomie decydować o jego spożyciu.


Czy warto unikać E132?

Jeśli nie masz szczególnych przeciwwskazań zdrowotnych, okazjonalne spożycie produktów zawierających E132 jest prawdopodobnie bezpieczne. Jednak osoby szczególnie wrażliwe, dzieci lub kobiety w ciąży mogą rozważyć ograniczenie produktów zawierających sztuczne barwniki. Warto także stawiać na naturalne alternatywy, takie jak barwniki pochodzenia roślinnego (np. spirulina, sok z buraka).


Podsumowanie

E132, czyli indygotyna, jest powszechnie stosowanym barwnikiem, który dodaje produktom atrakcyjny niebieski kolor. Choć uznawany za bezpieczny, warto zachować umiar w jego spożyciu, zwłaszcza jeśli jesteśmy wrażliwi na dodatki do żywności. Czytanie etykiet i wybieranie produktów o naturalnym składzie może być dobrym krokiem w stronę zdrowszej diety.

Przypisy

EFSA Panel on Food Additives and Nutrient Sources added to Food (ANS). Scientific Opinion on the re‐evaluation of Indigo Carmine (E 132) as a food additive. EFSA Journal, 2013.

Ristea, M.-E., Zarnescu, O. Indigo Carmine: Between Necessity and Concern. Journal of Xenobiotics, 2023.

Madhavan, P., Dhanapal, S., & Lalitha, S. Toxicological aspects of Indigo Carmine in food applications. Toxicology Reports, 2019.).